Ο Νερόσπηλιος του Χορδακίου το πρώτο "ψηφιακό" σπήλαιο στην Ελλάδα

ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ - ΚΕΝΤΡΟ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ


Το πρώτο ψηφιακό σπήλαιο στην Ελλάδα, είναι γεγονός!
Το «έφτιαξαν» στο Πολυτεχνείο Κρήτης και στο τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων και αποτελεί μια ψηφιακή, τρισδιάστατη απεικόνιση σε μορφή βίντεο, του Νερόσπηλιου που βρίσκεται στο Χορδάκι! Όπως είπε ο υπεύθυνος για το επίτευγμα Καθηγητής Εμμ. Μανούτσογλου, το βίντεο αυτό, μας δίνει τη δυνατότητα να περιηγηθούμε σε ένα σπήλαιο το οποίο σε πραγματικές συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να δει κάποιος, με τόση λεπτομέρεια, λόγω του δύσβατου και της έλλειψης φωτισμού. Στο βίντεο έχει αποτυπωθεί με λεπτομέρεια η μορφολογία του σπηλαίου. Επόμενο βήμα, λέει ο κ. Μανούτσογλου, θα είναι να μπορούμε να περιηγηθούμε στο σπήλαιο σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality). Πρόκειται για μια από τις δραστηριότητες που θα φιλοξενήσει το Σπηλαιολογικό Μουσείο Ακρωτηρίου στο Χορδάκι.
Τα φαράγγια και τα σπήλαια είναι μορφοτεκτονικοί σχηματισμοί με φυσικό πλούτο ιδιαίτερης ομορφιάς και άρρηκτα συνδεδεμένα όχι μόνο με την ιστορική και πολιτισμική διαδρομή χιλιετιών των τόπων που εμφανίζονται αλλά και με το παρόν, με τις οικονομικές και κοινωνικές πραγματικότητες των εγγύς ευρισκομένων περιοχών τους, μιας και συνδέονται άμεσα και στενά με τη ζωή των κατοίκων της υπαίθρου με τα ήθη και τα έθιμα, τις παραδόσεις και την επιβίωση τους.
Η Ελλάδα θεωρείται από τις χώρες με τον μεγαλύτερο αναλογικά αριθμό σπηλαίων. Περισσότερα από δέκα χιλιάδες σπήλαια είναι καταγραμμένα και ο αριθμός αυξάνει συνεχώς, καθώς ανακαλύπτονται και καταγράφονται νέα σπήλαια. Στην Κρήτη μόνο έχουν καταγραφεί χιλιάδες μικρά, μεσαίου μεγέθους και μεγάλα σπήλαια. Τα σπήλαια αποτελούν πρώτιστα γεωλογικές μορφοδομές, που σχετίζονται με πολύπλοκες και μακροχρόνιες διεργασίες όπως οι τεκτονικές καταπονήσεις, η δολομιτίωση και αποδολομιτίωση ανθρακικών πετρωμάτων, η αποσάθρωση, η διάβρωση και η χημική ιζηματογένεση, που η συνδυασμένη και συνεχής δράση τους διαμορφώνουν τον εσωτερικό τους διάκοσμο.
Οι γεωμορφολογικές αυτές δομές επηρέασαν ανά τους αιώνες ποικιλοτρόπως το "είναι" των ευρύτερων περιοχών και τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των άλλων και την εξέλιξη του περιβαλλοντικού και ταυτόχρονα του τουριστικού "γίγνεσθαι", αφού μετεξελίσσονται αφ΄ενός σε περιβαλλοντικές αξίες και αφ΄εταίρου σε νέο τουριστικό προϊόν, αποτελώντας πηγές οικονομικών πόρων για συγκεκριμένες περιοχές. Για την μελέτη, την αξιοποίηση, την προβολή και την διαχείριση των δομών αυτών και στον ελληνικό χώρο εμπλέκονται για δεκαετίες σωρεία επιστημόνων, διαφόρων κλάδων, με την επιστημονική κατάρτιση και την απαραίτητη επιστημονικά εξειδικευμένη γνώση, για την επίτευξη ικανοποιητικών επιστημονικών και οικονομικών συντελεστών στο ευρύτερο πεδίο της διαχείρισης τους.
Το σύνολο των γεωδομών που σχετίζονται με μακρόχρονες διεργασίες γεωλογικού χρόνου που καθορίζουν την εξέλιξη του στερεού φλοιού της Γης και οι οποίες με διαχειριστικά σχέδια αποβαίνουν σε πηγές πόρων κοινωνικών συνόλων, ανεπιφύλακτα μπορούν να χαρακτηριστούν όχι μόνο φυσικοί πόροι αλλά και ορυκτοί πόροι. Στις περισσότερες μεσογειακές ευρωπαϊκές χώρες η αξιοποίηση του γεωλογικού αυτού υποβάθρου χρονολογεί δεκαετίες ενώ στον ελληνικό χώρο, που διακρίνεται παγκοσμίως για το πλήθος, την ποικιλομορφία και την ομορφιά τέτοιων δομών, μόλις και έχουν αρχίσει να γίνονται τα πρώτα βήματα αξιοποίησης, με απρόσμενα ευχάριστα αποτελέσματα.
Είναι πλέον γνωστό, από την κατανομή των μεγαλυτέρων σπηλαίων ανά νομό, ότι στους τέσσερις νομούς της Κρήτης εμφανίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός σπηλαίων στην Ελλάδα. Για την προβολή και αξιοποίηση των σπηλαίων αυτών συστάθηκε στο Δήμο Ακρωτηρίου του Νομού Χανί¬ων Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «Σπηλαιολογικό Μουσείο Κρήτης Δήμου Ακρωτηρίου-Κέντρο Σπηλαιολογικών Ερευνών Δήμου Ακρωτηρίου».
Από τις πρώτες δράσεις που ανέλαβε το Πολυτεχνείο Κρήτης - Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων συμμετέχοντας από την πρώτη στιγμή στην ίδρυση και λειτουργία του νέου αυτού φορέα είναι η κατασκευή ενός τρισδιάστατου εικονικού προσομοιώματος, ενός φυσικού (υπαρκτού) σπηλαίου της Κρήτης. Το πολύμηνο αυτό ερευνητικό έργο που συνδύασε εργασίες και μετρήσεις πεδίου καθώς και διαφορετικού τύπου μεθοδολογίες υπολογισμών και απεικόνισης τρισδιάστατων δομών πραγματοποιήθηκε με την χρηματοδότηση του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του Πολυτεχνείου. Το τεκτονοκαρστικό σπήλαιο που επιλέχθηκε να κατασκευαστεί σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας είναι ο "Νερόσπηλιος" στο Χορδάκι Ακρωτηρίου.