Αποχετευτικο: τωρα αρχιζουν τα δυσκολα! Υψηλά κόστη και οργανωτικά προβλήματα λίγους μήνες πριν την έναρξη λειτουργίας του έργου

Το διαδημοτικό έργο κατασκευής του δικτύου αποχέτευσης που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής με 190 εκ. ευρώ, έχει άτυπη ημερομηνία παράδοσης τις 30/6/2009. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι ο Σύνδεσμος που αποτελείται από τους περιαστικούς Δήμους των Χανίων, Σούδας, Ακρωτηρίου, Ελ. Βενιζέλου και Θερίσσου των οποίων τα λύμματα θα καταλήγουν στο Βιολογικό Καθαρισμό του Κουμπελή. Φορέας επίβλεψης του έργου είναι η ΔΕΥΑ Χανίων η οποία θα αποτελέσει και τον κύριο συνεργάτη των Δήμων στην επόμενη φάση, της λειτουργίας του δικτύου.
Την ώρα που οι άλλοι Δήμοι του Συνδέσμου υλοποιούν 3 μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα (προϋπολογισμού άνω των 7 εκ. ευρώ) παράλληλα με το δίκτυο, ο Δήμος Ακρωτηρίου έχοντας ολοκληρώσει τα δικά του αντιπλημμυρικά πρέπει να έχει ολοκληρώσει μέχρι το Μάη και τις εργολαβίες για την κατασκευή των αντλιοστασίων στο Αρώνι, το Καμπάνι, τον Καλαθά και τον Αγιο Ονούφριο και του υπόλοιπου δικτύου στο Αρώνι και τον Αγιο Ονούφριο.
Ετσι, παρά τις εξοργιστικές καθυστερήσεις και τις απαράδεκτες οχλήσεις που προκάλεσαν οι εργολάβοι στους κατοίκους (με ευθύνη και του Δήμου και της ΔΕΥΑΧ), το δίκτυο του Ακρωτηρίου θα είναι έτοιμο να μπει σε δοκιμαστική λειτουργία το καλοκαίρι. Οσο για την ποιότητα του έργου, στελέχη της ΔΕΥΑΧ τονίζουν ότι είναι αδιαμφισβήτητη όσον αφορά στους αγωγούς και τα αντλιοστάσια, παραδέχονται όμως ότι οι αποκαταστάσεις των δρόμων δεν έχουν γίνει σωστά κάτι που βέβαια πληρώνουν πάλι, οι δημότες. Ο Δήμαρχος Ακρωτηρίου κ. Κυνηγός δηλώνει για το θέμα αυτό ότι δεν πρόκειται να παραλάβει το έργο, εάν οι αποκαταστάσεις των δρόμων δεν έχουν γίνει σωστά.
Οι Δήμοι Σούδας και Ελ. Βενιζέλου, όντας οι πιο «εύκολοι» λόγω γεωμορφολογίας, έχουν ολοκληρώσει τα δίκτυά τους, έτσι ο Βιολογικός του Κουμπελή δέχεται σήμερα το 95% της δυναμικότητας τους. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο Δήμος Σούδας καλύπτει τους κατοίκους του κατά 80% και ο Δήμος Ελ. Βενιζέλου κατά 100%. Απομένει ο Δήμος Θερίσσου, ενώ στο Δήμο Ακρωτηρίου, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες καλύπτονται από το δίκτυο κατά προσέγγιση οι οικισμοί: το 75% των Κουνουπιδιανών, το 80% του Αγ. Ονουφρίου, το 40% του Αρωνίου και το 40-50% των Κορακιών. Κι όμως στο Ακρωτήρι έχουν ολοκληρωθεί μόνο 45 χλμ δικτύου!
Ηδη είναι σε εξέλιξη μελέτη για την ολοκλήρωση του δικτύου που υποτίθεται ότι θα γίνει με τα έσοδα που θα προέλθουν από τη λειτουργία του, δηλαδή από ίδιους πόρους, αφού θα έχει ολοκληρωθεί η χρηματοδότηση του Ταμείου Συνοχής.
Η υποδομή που υπολείπεται στο Δήμο Ακρωτηρίου φτάνει, σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες μας τα 60 χλμ. που αποτελούν πρωτεύοντα και δευτερεύοντα δίκτυα από Χωραφάκια – Σταυρός, Καμπάνι – Καθιανά – Αεροδρόμιο – 115ΠΜ – Στέρνες – Μαράθι κλπ.

Το επόμενο βήμα

Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα: Μέχρι την ολοκλήρωση του έργου τον Ιούνιο, οι περιαστικοί Δήμοι είτε θα φτιάξουν ένα ενιαίο φορέα διαχείρισης, είτε θα προχωρήσουν ξεχωριστά. Ο Δήμος Ακρωτηρίου, είναι ο μόνος που έχει δική του ΔΕΥΑΑ, ο μόνος δηλαδή που έχει έτοιμο φορέα λειτουργίας. Και παρά το ότι ο Δήμαρχος δηλώνει «ανοικτός σε συζητήσεις για τη δημιουργία ενιαίου φορέα» που θα είναι μετεξέλιξη του υπάρχοντος Συνδέσμου, η ΔΕΥΑ Ακρωτηρίου έχει έτοιμο τον κανονισμό λειτουργίας του αποχετευτικού σε περίπτωση που «δεν τα βρούνε οι Δημάρχοι». Επιπλέον, οι άλλοι Δήμοι ήδη συνεργάζονται μεταξύ τους και με τη ΔΕΥΑ Χανίων για τη λειτουργία του έργου.
Προσωρινός φορέας διαχείρισης και λειτουργίας του έργου θα είναι η ΔΕΥΑ Χανίων που θα εκπαιδεύσει το προσωπικό των περιαστικών Δήμων κατά τη διάρκεια μιας 15μηνης δοκιμαστικής περιόδου λειτουργίας που θα μεσολαβήσει, ως την οριστική παραλαβή του έργου. Το θέμα που θα προκύψει άμεσα είναι, η ανάγκη επέκτασης του Βιολογικού Καθαρισμού του Κουμπελή προκειμένου να δεχτεί τα νέα λύμματα, όμως, θεωρείται μάλλον απίθανο να δεχτούν οι περιαστικοί Δήμοι να «χρεωθούν» μια επέκταση αφού ουσιαστικά ο Βιολογικός μπορεί να καλύψει τις ανάγκες όλων, συμπεριλαμβανομένου και του Ακρωτηρίου.
Πάντως η ΔΕΥΑ Χανίων δε θα χαριστεί σε κανέναν, ως προς το κοστολόγιο χρήσης των υποδομών της. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αρχή οι απαιτήσεις της έφταναν –σύμφωνα με στελέχη της ΔΕΥΑ Ακρωτηρίου το 1 – 1,10 ευρώ ανά κυβικό, τιμή που έπεσε φυσικά σε λογικά πλαίσια, ώστε σήμερα οι αρμόδιοι διαπραγματεύονται το 0,40 με 0,42 ευρώ το κυβικό. Ο Δήμος Σούδας χρεώνει σύμφωνα με πληροφορίες μας στους δημότες του, 1 ευρώ/κυβικό, όμως, όπως τονίζει ο κ. Κυνηγός, «το δίκτυο του Δήμου Σούδας βρίσκεται στα όρια του δικτύου των Χανίων, ενώ εμείς θα πρέπει να το κατεβάσουμε το δίκτυό μας στον Κουμπελή. Αρα, θα διαπραγματευτούμε και το 0,40». Μιλάμε για το τέλος χρήσης του Βιολογικού που θα πληρώνει ο Δήμος Ακρωτηρίου στη ΔΕΥΑΧ. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθούν τα έξοδα λειτουργίας του Δήμου, η συντήρηση των δικτύων και των αντλιοστασίων, οι αποφράξεις κ.α. κόστος που θα καθοριστεί αργότερα από τη ΔΕΥΑΑ ως τέλος χρήσης υπονόμων. Ανακεφαλαιώνοντας, τα τέλη που μας αφορούν είναι τρία:
1) Το τέλος χρήσης υπονόμων, που χρεώνεται στην αξία του νερού ανα κυβικό κατανάλωσης
2) Η δαπάνη διακλάδωσης και σύνδεσης με το δίκτυο ακαθάρτων που είναι ανταποδοτικό τέλος και καθορίζεται ανάλογα με το πλάτος του δρόμου
3) Το τέλος σύνδεσης με το δίκτυο ακαθάρτων που καλύπτει μέρος της αξίας του κατασκευαζόμενου δικτύου αποχέτευσης και υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια του κτίσματος σε τετραγωνικά μέτρα

Ο Κανονισμός Λειτουργίας

Τα θέματα αυτά ρυθμίζονται από τον κανονισμό λειτουργίας του αποχετευτικού δικτύου που ενέκρινε πρόσφατα το Δ.Σ. Ακρωτηρίου. Σύμφωνα με τον Κανονισμό λοιπόν, το δίκτυο αποχέτευσης αποτελούν οι αγωγοί ακαθάρτων και οι αγωγοί ομβρίων νερών και κάθε άλλο έργο που γίνεται για τη συλλογή και μεταφορά των ακαθάρτων και ομβρίων νερών προς το Βιολογικό. Ως ακάθαρτα νερά ορίζονται τα οικιακά λύματα και τα βιομηχανικά απόβλητα.
Με την έναρξη λειτουργίας της αποχέτευσης, οι ιδιοκτήτες του Δήμου Ακρωτηρίου «που βρίσκονται σε δρόμο στον οποίο υπάρχει και λειτουργεί αγωγός του δικτύου ακαθάρτων», θα ειδοποιηθούν να συνδεθούν υποχρεωτικά και να αποχετεύουν τα ακάθαρτα νερά του ακινήτου τους στο δίκτυο αυτό. Την ίδια υποχρέωση θα έχουν και οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θα κτιστούν αργότερα. Οι ιδιοκτήτες θα επιβαρύνονται με το τέλος σύνδεσης με τη διακλάδωση του δικτύου την οποία κατασκευάζει η ΔΕΥΑΑ ενώ θα έχουν την ευθύνη και τη δαπάνη για τη σύνδεση του εσωτερικού δικτύου του ακινήτου με το φρεάτιο της αποχέτευσης. Εννοείται, ότι όσοι συνδέονται με το δίκτυο θα πρέπει να αδειάσουν τους βόθρους τους και να τους καταστρέψουν μπαζώνοντάς τους. Υποχρέωση σύνδεσης έχουν ακόμα και οι ιδιοκτήτες που το ακίνητό τους βλέπει μόνο σε ιδιωτικούς δρόμους ενώ για ακίνητα που η σύνδεσή του με τον αγωγό αποχέτευσης είναι δυνατή μόνο μέσα από γειτονικά οικόπεδα, η ΔΕΥΑΑ μπορεί να επιτρέψει τη σύνδεση μετά από συμφωνία των όμορων ιδιοκτητών.
«Στους αγωγούς ακαθάρτων απαγο ρεύεται η διοχέτευση των ομβρίων. Οι κύριοι των ακινήτων είναι υποχρεωμένοι να διαχωρίζουν το δίκτυο αποχέτευσης των εσωτερικών εγκαταστάσεών των ακινήτων τους και να αποχετεύουν χωριστά τα ακάθαρτα νερά και χωριστά τα όμβρια.» Το πρόβλημα που προκύπτει σύμφωνα με παράγοντες της ΔΕΥΑ Ακρωτηρίου είναι ότι κάποιοι ιδιοκτήτες που τα ακίνητά τους βρίσκονται κάτω από το επίπεδο του δρόμου θα μπορούν να παροχετεύσουν παράνομα τα ακάθαρτα στους αγωγούς των ομβρίων δημιουργώντας πρόβλημα στη ΔΕΥΑΑ. Επίσης, σοβαρό πρόβλημα για τη ΔΕΥΑΑ είναι ότι πολλές εκατοντάδες κατοικίες στο Ακρωτήρι, π.χ. μέσα στο Αρώνι, υδρεύονται εξολοκλήρου με νερό του ΟΑΔΥΚ που αν και ακατάλληλο παραμένει φτηνό. Όμως το νερό αυτό θα παροχετεύεται στους αγωγούς της ΔΕΥΑΑ χωρίς οι ιδιοκτήτες να πληρώνουν τα τέλη, αφού δεν έχουν μετρητές της ΔΕΥΑΑ. Τα προβλήματα αυτά μπορούν να λυθούν μόνο με απόφαση της Δημοτικής Αρχής, χωρίς την οποία λένε οι αρμόδιοι, η επιβάρυνση της επιχείρησης θα είναι τόσο μεγάλη που μπορεί να την τινάξει στον αέρα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο κανονισμός του αποχετευτικού προβλέπει για τους παρανομούντες πρόστιμα που μπορεί να είναι τσουχτερά.