Eνα από τα μεγάλα προβλήματα της «επόμενης μέρας» τείνει να εξελιχθεί το πρόβλημα των κοιμητηρίων στο Δήμο Ακρωτηρίου, αφού η ασταμάτητη πληθυσμιακή αύξηση θα προκαλέσει σύντομα κορεσμό στα παλιά, μικρά κοιμητήρια της περιοχής. Η διαχείριση των κοιμητηρίων αποτελεί ένα μεγάλο αγκάθι, καθώς, από τη μια έχουν περιέλθει στην αρμοδιότητα του Δήμου Ακρωτηρίου που επιδιώκει την ενιαία αντιμετώπιση των θεμάτων που προκύπτουν, από την άλλη για τα περισσότερα τοπικά κοιμητήρια οι ενορίες έχουν διατηρήσει δικό τους «εθιμικό καθεστώς», που δύσκολα παρακάμπτεται.
Ετσι, ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να συνεργάζεται με τις ενορίες στη διαχείριση, ειδικά όταν πρόκειται για μνήματα που έχουν κατασκευάσει οι ενορίες, ενώ για μνήματα που κατασκευάζει ο Δήμος έχει την αποκλειστική ευθύνη. Δύο από τα κοιμητήρια εξάλλου, των Κουνουπιδιανών και του Μουτζούρα ανήκουν εξολοκλήρου στο Δήμο.
Παρ’ όλ’ αυτά, «ποτέ δεν κάνουμε κάτι χωρίς να συννενοούμαστε με τον εκάστοτε εφημέριο ή το εκκλησιαστικό συμβούλιο, γιατί αυτοί γνωρίζουν καλύτερα τι γίνεται σε κάθε νεκροταφείο» τονίζει η αρμόδια αντιδήμαρχος κ. Αννα Κοντολαιμάκη. «Η δουλειά μας είναι να βελτιώνουμε τις υποδομές στα κοιμητήρια και την παροχή υπηρεσιών, δηλαδή να μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους σε μια δύσκολη ώρα» λέει.
Ούτως ή άλλως ο Δήμος κάνει ό,τι μπορεί για να κατασκευάσει νέους τάφους και να βελτιώσει τις υποδομές στα νεκροταφεία των χωριών. Μόνο σε πρόσφατη εργολαβία διέθεσε 170.000 ευρώ για κατασκευή νέων μνημάτων, οστεοφυλακίων και για άλλες εργασίες ανάπλασης στα κοιμητήρια Κουνουπιδιανών, Στερνών, Αρωνίου, Καθιανών, Αργουλιδέ και Μουζουρά. Ενδεικτικό των προβλημάτων είναι ότι στα Καθιανά ο εκεί εφημέριος «έδιωξε» σύμφωνα με την κ. Κοντολαιμάκη τα συνεργεία του εργολάβου και αρνείται να δώσει τη διαχείριση στου νεκροταφείου στο Δήμο, ενώ το θέμα έχει ανατεθεί στο Νομικό Σύμβουλο του Δήμου.
Για να λύσει πάντως διάφορα διαχειριστικά προβλήματα, η Δημοτική Αρχή προσανατολίζεται στη σύνταξη ενός Κανονισμού Διαχείρισης, βάση της νομοθεσίας, αλλά προσαρμοσμένου στα δεδομένα του Ακρωτηρίου.
Από εκεί και πέρα ο κόσμος, έχει συγκεκριμένα ερωτήματα:
1) Σε ποιόν πρέπει να απευθυνόμαστε όταν θέλουμε έναν τάφο;
Η κ. Κοντολαιμάκη δηλώνει ότι «οι Δημότες μας πρέπει να απευθύνονται στο Δήμο για να πάρουν ένα δημοτικό τάφο, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση μετά από τρία χρόνια να κάνουν εκταφή του νεκρού τους και να τον παραδώσουν πίσω. Μπορούν όμως να απευθύνονται σε μας και για μη δημοτικούς τάφους, εφόσον εμείς συννενοούμαστε με τις ενορίες»
2) Σε ποιες περιπτώσεις και τι πληρώνουμε για τη χρήση μνήματος;
Ο Δήμος στα δημοτικά μνήματα δεν χρεώνει τίποτα. Την κατασκευή των τάφων πληρώνουν μόνο οι ιδιώτες που έχουν αγοράσει «ταφικό γήπεδο». Το κόστος φτάνει τα 1200-1500 ευρώ. Επίσης στους τάφους που έχει κατασκευάσει η εκκλησία, δεν μπορεί να ζητήσει χρήματα εκτός αν έχει κατασκευάσει μνήματα με δικά της έξοδα και τα εκμεταλλεύεται, όπως μας λέει ο νομομαθής εφημέριος Κουνουπιδιανών παπα-Δημήτρης Αλεξανδράκης. Πάντως, ο νόμος λέει ότι «ο τάφος είναι αντικείμενο εκτός συναλλαγής».
3) Τι γίνεται με τους οικογενειακούς τάφους;
Το καθεστώς στους οικογενειακούς τάφους δεν αλλάζει και υπάρχει πάντα η δυνατότητα αγοράς γης σε όσα νεκροταφεία έχουν χώρο διαθέσιμο, για την κατασκευή οικογενειακού τάφου. «Είναι καλό να υπάρχουν οικογενειακοί τάφοι, λέει η κ. Κοντολαιμάκη. Γνώμη μου όμως είναι, ότι αν δοθούν κι άλλοι οικογενειακοί τάφοι, κάποια στιγμή θα έχουμε πρόβλημα χωρητικότητας, ειδικά σε αναπτυσσόμενες περιοχές όπως τα Κουνουπιδιανά και τα Χωραφάκια.» Και πάλι, ο νόμος επιτρέπει στο Δήμο, όπως αναφέρει ο παπα-Δημήτρης, να «πάρει» οικογενειακό τάφο, κάτι όμως που ηθικά δεν είναι αποδεκτό και δεν έχει γίνει ποτέ ως τώρα.
4) Μπορεί ένας νέος δημότης που έχει μεταφέρει τα δικαιώματά του στο Δήμο Ακρωτηρίου, να θάψει ένα συγγενή του πρώτου βαθμού (π.χ. γονέα) σε κοιμητήριο του Δήμου;
«Απαραίτητη προϋπόθεση για μας, εφόσον μας ζητούν δημοτικό μνήμα, είναι ο προς ταφή άνθρωπος, να είναι δημότης μας» σημειώνει η αντιδήμαρχος. «Αν ο εκλιπόντας κατοικούσε για χρόνια μαζί με τα παιδιά του μπορεί να θαφτεί εδώ. Αν δεν υπάρχει τάφος που να έχει χρησιμοποιηθεί από την ίδια οικογένεια παλιότερα, ο Δήμος έχει υποχρέωση να δώσει. Αν στο συγκεκριμένο νεκροταφείο δεν υπάρχει τάφος, μπορεί να δωθεί τάφος σε άλλο νεκροταφείο του Δήμου (κάτι που έχει γίνει πολλές φορές), αλλιώς η ταφή γίνεται σε άλλο Δήμο.», σημειώνει ο εφημέριος Κουνουπδιανών. Υπάρχει η περίπτωση να έχουν πεθάνει δύο άτομα από την ίδια οικογένεια πριν την παρέλευση της τριετίας και να μην μπορεί να γίνει εκταφή του πρώτου, οπότε και πάλι ο Δήμος υποχρεούται να δώσει άλλον τάφο.Υπάρχει τέλος και η περίπτωση του αιφνίδιου θανάτου όπου δεν υπάρχει τάφος και οι συγγενείς απέναντι στην προτεραιότητα του να θάψουν, προτιμούν να πάνε τον εκλιπόντα στο μέρος καταγωγής του, από το να κατασκευάσουν νέο τάφο στο Δήμο διαμονής του.
Σε κάθε περίπτωση, η εκταφή πρέπει να γίνεται ύστερα από τρία χρόνια. Όμως, υπάρχει και περίπτωση που οι συγγενείς αρνήθηκαν να κάνουν την εκταφή στην τριετία, οπότε η υπόθεση κινδυνεύει να φτάσει στα δικαστήρια. Σχετική απόφαση της Μητρόπολης, σύμφωνα με πληροφορίες μας, αναφέρει ότι ο ενδιαφερόμενος πρέπει να κληθεί με εξώδικο να κάνει την εκταφή σε συγκεκριμένη προθεσμία, κι αν δε δεχτεί πάλι, η εκκλησία μπορεί να κάνει η ίδια την εκταφή. Και πάλι όμως, υπάρχει κίνδυνος να κατηγορηθεί για τυμβωρυχία.
Σε κάποιες ενορίες όπου τα κοιμητήρια είναι περιορισμένα και η εκκλησία ελέγχει τη διαχείριση,τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Στο κοιμητήριο του Χορδακίου ας πούμε, δίνονται μνήματα μόνο σε «βέρους» Χορδακιανούς.
5) Μπορεί ένας δημότης που δεν έχει οικογενειακό τάφο στο Ακρωτήρι, να ζητήσει έναν τάφο για τον εαυτό του;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση στο ερώτημα αυτό: γενικά ισχύει το «κατά περίπτωση». «Δεν μπορείς ας πούμε να αρνηθείς σε ένα δημότη που ζει 30 χρόνια εδώ να του δώσεις ένα ταφογήπεδο. Από την άλλη, δεν μπορείς να δώσεις έναν τάφο σε έναν 50άρη που χαίρει άκρας υγείας, μόνο και μόνο για να εξασφαλίσει το χώρο της τελευταίας του κατοικίας.
«Αυτό είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα, τονίζει η κ. Κοντολαιμάκη. Αν αρχίσουμε να δίνουμε τέτοιους τάφους, θα πρέπει να δίνουμε σε όλους όσους μας ζητάνε, κι έτσι πάλι θα γεμίζουν πολύ γρήγορα τα κοιμητήρια τα οποία,σημειωτέον, δεν έχουν μεγάλη χωρητικότητα διότι μην ξεχνάτε ότι κάποτε το Ακρωτήρι δεν ξεπερνούσε τους 2.000 κατοίκους.» Πράγματι, το νεκροταφείο της ενορίας Κουνουπιδιανών ήταν κάποτε στο προαύλειο της εκκλησίας. Η τότε κοινότητα Κουνουπιδιανών κατασκεύασε το νέο νεκροταφείο, στο οποίο φυσικά γίνονται συνέχεια νέοι τάφοι. Ο παπα-Δημήτρης επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι «αν αύριο ο Δήμος ανακοινώσει ότι δίνει ταφογήπεδα στα Κουνουπιδιανά, ακόμα και σε υψηλό τίμημα, από την επόμενη μέρα θα έχει εκατοντάδες αιτήσεις!»
«Μία λύση που μπορούμε να δούμε στο Ακρωτήρι μακροπρόθεσμα είναι η δημιουργία ενός ενιαίου νεκροταφίου για όλο το Δήμο. Επειδή όμως είναι δεδομένη η προσπάθεια του Δήμου Χανίων να μεταφέρει το κεντρικό του κοιμητήριο –αφού ο Αγιος Λουκάς έχει κλείσει- στο Ακρωτήρι, προς το παρόν καλύτερα να αποφύγουμε να δώσουμε αυτή την αφορμή» λέει η κ. Κοντολαιμάκη. Το πρόβλημα των κεντρικών νεκροταφείων είναι ότι περιμετρικά απαγορεύεται η δόμηση (στα 50-100μ.) ενώ η γύρω περιοχή χάνει την αξία της, όσο ακριβή κι αν είναι. Ετσι οι Δήμοι καλούνται να αποφασίσουν αν προτιμούν τα μεγάλα, πράγματι, έσοδα από ένα νεκροταφείο, ή το όποιο κέρδος από την οικιστική ανάπτυξη της εν λόγω περιοχής. Ισως τελικά, τη λύση στο πρόβλημα των κοιμητηρίων να τη δώσει ο νόμος περί καύσης νεκρών που ψηφίζεται αυτές τις ημέρες στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Στο Ακρωτήρι υπάρχουν 12 κοιμητήρια, όσα και τα παλιά χωριά δηλαδή: Κορακιές, Κουνουπιδιανά, Χωραφάκια, Αργουλιδές, Πιθάρι, Αρώνι, Στέρνες, Παζινός, Καλλόρουμα, Μουζουράς, Χορδάκι, Καθιανά. Το πιο προβληματικό κοιμητήριο είναι αυτό των Κορακιών που έχει γεμίσει τόσο, ώστε να μην μπορεί η ενορία να δώσει άλλον τάφο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου